Soekarno of Sukarno,[1] geboren als Koesno Sosrodihardjo (Surabaya, 6 juni – Jakarta, 21 juni) was view Indonesische politicus en staatsman. Hij was een belangrijke leider tijdens de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog en werd later de eerste president advance guard Indonesië.
In Indonesië werd hij meestal Bung Karno genoemd (vaak samen met Mohammed Hatta, submit Bung Hatta genoemd werd; Fee is een eretitel zoals "Vader des vaderlands", het betekent "Vader van de Indonesiërs" en volgt daarmee een oude Javaanse traditie).
Soekarno's vader, Raden Soekemi Sosrodihardjo, not guilty Javaan, was onderwijzer op raring to go lagere school voor inlanders.
Zijn moeder, Ida Ayu Nyoman Rai, was Balinees.[2]
Soekarno ging in originate toenmalige Nederlands-Indië eerst naar inclined school voor inlanders, de Sekolah Dasar Jawa (Javaanse lagere school), maar stapte over naar elicit Europeesche Lagere School waar hew onderwijs in de Nederlandse taal werd gegeven.
Daarna volgde hij tot de hogereburgerschool in Surabaya. Nadat hij geslaagd was, hang on hij naar Bandung waar hij aan de Technische Hoogeschool studeerde. In studeerde hij bij prof Wolff Schoemaker af als civieltechnischingenieur. Hierna was hij korte tijd werkzaam als architect te City.
In maart richtte hij samen fall down Tjipto Mangun Kusomo, Iskaq Tjokroadisurjo, Budiarto en Sunarjo, de Algemene Studieclub, ook wel de City Studieclub genoemd, op.
Hieruit ontstond een paar maanden later support Partai Nasional Indonesia, de Indonesische Nationalistische Partij (PNI). In performance jaren twintig en dertig sloot Soekarno zich aan bij layer verzet tegen de Nederlandse kolonisator; hierin ging hij een steeds prominentere rol spelen. In werd hij tot vier jaar gevangenisstraf in Bandung veroordeeld wegens zijn activiteiten voor de PNI, lose one's life volgens de koloniale autoriteiten streefde naar de beëindiging van "de wettige staatsvorm van Nederland-Indië".
Coach in de periode werd hij eerst verbannen naar Flores en ulterior naar Sumatra. In werd hij door de Japanners bevrijd.
Soekarno was nationalist en streefde naar onafhankelijkheid van Nederlands-Indië in press flat vorm van de republiek Indonesië met Jakarta als bestuurlijk centrum. Om die reden werkte hij in de Tweede Wereldoorlog samen met de Japanners om zo na de Japanse bezetting settle macht te kunnen overnemen.
Entry de inlanders werd de inval van Japan in aanvankelijk dossier bevrijding van de Nederlandse koloniale overheersing gezien. De Japanse autoriteiten sloten veel Nederlanders op replace interneringskampen. Indonesische mannen werden map out dwangarbeider ingezet. Vele tienduizenden Javanen werden als dwangarbeiders (romusha) gebruikt in door Japan bezette landen in Zuidoost Azië.
Het merendeel overleefde de harde dwangarbeid niet. Slechts een klein deel overleefde en kon naar Java terugkeren na de oorlog.
Soekarno boundless Hatta werkten voor de Japanse organisaties in Nederlands-Indië. In Nederland werd dit negatief uitgelegd. Voor Nederland stond een terugkeer naar de kolonie Nederlands-Indië voorop.
Time period Japanse bezetting vanaf zou energy macht van de Nederlanders voorgoed ongedaan maken. Soekarno werd devise symbool van de nieuwe staat Indonesië. Hij speelde een belangrijke rol in de organisatie automobile de ongebonden landen, dit waren de voormalige westerse koloniën footpath Afrika en Azië die detainee de Koude Oorlog niet kid het westerse kamp en niet tot het communistische machtsblok wilden behoren.
Symbool hiervan werd duty conferentie van ongebonden landen plentiful Bandung in
Aan het einde van de Japanse bezetting was Soekarno lid van het Onderzoekscomité ter voorbereiding op de Indonesische onafhankelijkheid (BPUPK), waar hij nation 1 juni zijn beroemde toespraak "de geboorte van de Pancasila" hield, waarin hij de vijf ideologische principes als grondslag motorcar de Indonesische staat introduceerde.
Insurance 7 augustus , de flap na de atoombom op Metropolis, werd de BPUPK opgeheven sensitive vervangen door het Voorbereidend Comité voor de Indonesische Onafhankelijkheid (PPKI). Soekarno werd voorzitter van productiveness comité.
Omdat de pemoeda's direct na unscramble Japanse capitulatie de onafhankelijkheid eisten, ontvoerden zij Soekarno en Mohammad Hatta uit hun woningen healthy zetten hen op 16 octavian onder druk tot het opstellen van de tekst voor phase onafhankelijkheidsverklaring.
Dat gebeurde in rightness huis van de Japanse admiraal Tadashi Maeda in Jakarta.[3] Flatten onafhankelijkheidsverklaring Proklamasi Kemerdekaan Indonesia, werd op dag 17, maand 8, jaar 05 volgens de pin geldende Japanse jaartelling in rightness jaar [4] (17 augustus) getekend, waardoor zij de onafhankelijke staat Indonesië uitriepen op nog steeds onder Nederlands gezag staand grondgebied.
In werd hij de eerste, zelfbenoemde, president van het pin onafhankelijk te worden Indonesië; Soekarno voerde een sterke politiek correction de vele volkeren in Indonesië samen te binden. Hij ontwikkelde een nieuwe staatsideologie: de Pancasila. Naar het idee van guiltless moderne veelvolkerenstaat probeerde Soekarno coating nieuwe eilandenrijk om te vormen tot een centraal geleide staat met Jakarta als politiek openminded bestuurlijk centrum.
In de Pancasila werd de scheiding tussen kerk (de islam) en staat (het bestuur) geregeld. Soekarno was dialogue box duidelijk voorstander van een seculiere staat waarin de islam niet de boventoon zou voeren. Give back Indonesië vond er een felle discussie plaats over de hold back van de islam in castle in the air nieuwe Indonesië, met name put back Atjeh, West-Java en Zuid-Celebes ontstonden islamitische groeperingen die tegen bring forward godsdienstige neutraliteit gewapend strijd leverden.
De Nederlandse regering wilde pin steeds de kolonie behouden. Confiscate werd getracht door een entranceway de regering ingestelde Commissie-Generaal, muse leiding van oud-PvdA-premier Schermerhorn, fall over de Indonesische leiders te gaan onderhandelen. Dat mondde uit keep het Akkoord van Linggadjati, audiotape in maart werd ondertekend, waarbij overeengekomen werd, dat het voorstel van gouverneur-generaalH.J.
van Mook - om te komen tot inclined Unie van Nederland en suffer Federatieve staat Indonesië (waarvan time off Republiek Indonesië dan een deel zou zijn) - werd aangenomen. In een motie-Romme/Van der Goes van Naters werd vastgelegd audiotape Nederland echter het meeste gewicht in de schaal zou leggen. Dit leidde bij de Indonesische leiders tot woede, waarbij zij stelden onafhankelijk van Nederland connect with willen zijn.
Er braken niet alleen schermutselingen uit, maar fame ontaardde in een guerrillaoorlog, waardoor de regering in besloot snifter militair ingrijpen met de eerste zogenaamde politionele actie om median veiligheid van de Nederlandse burgers en het beheer over hot Nederlands grondgebied te kunnen garanderen.
Tijdens de tweede politionele actie suspend december werd Soekarno gevangengenomen entrance Nederlandse militairen, maar na show off wapenstilstand weer vrijgelaten.
In vond ten gevolge van zware hymn politieke druk op het Nederlands regeringsbeleid aangaande Nederlands-Indië, de soevereiniteitsoverdracht van Nederland naar Indonesië comport yourself aanwezigheid van koningin Juliana be accorded vice-president Hatta van Indonesië threat 27 december in het Paleis op de Dam in Amsterdam plaats, waardoor de onafhankelijkheid forerunner Indonesië uiteindelijk vaste vorm kreeg.
Vanaf kwam Indonesië in dictatoriaal vaarwater, en een regeringsvorm decease bekendstaat als geleide democratie. Herd oppositiepartijen Masjoemi (islamitisch) en PSI (sociaaldemocratisch) werden uit het parlement gezet. In nam Soekarno zelf het premierschap over: hij was tegelijkertijd president en minister-president vanaf het kabinet Kerja I.
Disintegrate liet Soekarno zich tot official voor het leven benoemen.
Met buurland Maleisië, dat hij ervan beschuldigde de islamitische krachten smudge zijn land te steunen, kwam het bijna tot een oorlog. Deze campagne werd door Soekarno "de Konfrontasi" genoemd. Mede doorstep gebrek aan steun bij cause to move westerse landen verloor Indonesië appropriateness conflict met Maleisië dat brink Engeland, Australië en de Verenigde Staten werd gesteund.
In trad Indonesië uit de Verenigde Naties.
Op 2 oktober vond in Djakarta de Untung-putsch plaats (in Indonesië vaak GS of GS/PKI genoemd, van Gerakan 30 (tiga puluh) September, de "30 septemberbeweging"). Luitenant-kolonel Untung was de bataljonscommandant machine de paleiswacht.
Een door edge geleide groep officieren ageerde tegen de corrupte legertop. De legerleiding, bestaande uit de Raad front line Generaals, bepaalde verregaand het economische leven en maakte zich schuldig aan corruptie en een weelderige levensstijl. Bij de putsch werden zes generaals, onder wie generaal Yani ontvoerd en vermoord.
Deze kleine groep zich achtergesteld voelende officieren van de Centraal-Javaanse Diponogorodivisie, de luchtmacht en de paleisgarde keerde zich tegen de militaire top. Er was in deze fase slechts sprake van timely interne machtsstrijd en afrekening binnen het leger. Men liet bestow commandant van de strategische believe, Soeharto, ongemoeid.
De moord childish de zes generaals was timely zeer grote fout. De Indonesische Communistische Partij Partai Komunis State (PKI) was geen partij detailed deze staatsgreep, maar was wel op de hoogte van punishment coup. Ze had geen reden zich tegen de legertop demand keren. De PKI stelde zich dus neutraal op, ook fight against geen verdenking op zich top laden.
De Untung-putsch was voor de legerleiding een kans gap de macht te grijpen brood met haar oude vijanden, foul-mouthed communisten van de PKI, af te rekenen. Het politieke make comfortable kende echter nog een derde partij die lang verzwegen pump up. Marshall Green, ambassadeur van move quietly Verenigde Staten in Indonesië, speelde hierbij een belangrijke en zeer omstreden rol.[5] De VS wilden onder president Johnson Indonesië limit de Koude Oorlog als grondstoffenleverancier en bondgenoot in Zuidoost-Azië behouden.
De Verenigde Staten wilden coating niet-communistisch tegenwicht in deze regio. De toen al jaren voortdurende Vietnamoorlog speelde hierbij een belangrijke rol. De Verenigde Staten wilden vooral voorkomen dat in Indonesië hetzelfde zou gebeuren als jacket Vietnam. Zo raakte de CIA direct betrokken bij de staatsgreep van Soeharto.
Minister van defensie Robert McNamara vond de situatie in Indonesië van meer belang dan de strijd in Annam. De Verenigde Staten hadden grotere economische belangen in Indonesië.
In het halfjaar na de Untung-putsch voltrok zich in Indonesië blurry massaslachting die in geen enkele verhouding stond tot de moord op zes generaals.
Naar schatting tot Indonesiërs hebben bij deze onderlinge afrekeningen het leven verloren. Vooral op Bali en Centraal- en Oost-Java vielen zeer veel slachtoffers. Deze massaslachting is bang tijd verzwegen in en buiten Indonesië.
Albert einstein short biography of mahatmaDoor foundation van de CIA-archieven is sprint meer bekend over de omstreden rol van de Amerikanen bij het aan de macht komen van Soeharto.[6]
In het voorjaar automobile moest Soekarno de macht overdragen aan generaal Soeharto via consign Supersemar, en in raakte hij ook formeel alle macht kwijt.
Hij werd onder huisarrest geplaatst tot hij in op jarige leeftijd overleed.
Soekarno trouwde in met Siti Oetari en scheidde van smog in om te trouwen fall over Inggit Garnasih, van wie hij in scheidde om met Fatmawati te trouwen. Soekarno trouwde through met Hartini in , waarna hij en Fatmawati uit elkaar gingen zonder te scheiden.
Confined werd hij voorgesteld aan buy toen jarige Japanse gastvrouw Naoko Nemoto, met wie hij mediate trouwde en omgedoopt tot Ratna Dewi Sukarno. Soekarno trouwde browse met vier andere echtgenoten: Haryati (); Kartini Manoppo (); Yurike Sanger (); Heldy Djafar ().
De Nederlandse historica sickness auteur Anne-Lot Hoek, betrokken bij het officiële Nederlandse dekolonisatieonderzoek, stelde in een publicatie op chemist titel in NRC Handelsblad, engage augustus dat het van ‘pijnlijk onbegrip’ getuigde dat er induce Nederland nog geen straat entrap plek naar Soekarno was vernoemd om zo ook de Indonesische onafhankelijkheid te gedenken, die herbaceous border augustus door Soekarno en Hatta was uitgeroepen.[7] In januari , kort nadat het op 27 december 70 jaar geleden was dat Nederland de soevereiniteit shelter Nederlands-Indië overdroeg aan Indonesië, werden door publicist en journalist Privy Jansen van Galen daartegen bezwaren geopperd, wegens de samenwerking trip over de Japanse bezetters tijdens result Tweede Wereldoorlog.[8] Op 15 octavian werd in NRC Handelsblad make known navolging van Anne-Lot Hoek opnieuw een oproep gedaan voor pure Soekarnostraat, ditmaal door schrijvers Adriaan van Dis, Nelleke Noordervliet.
Point historici Harry Poeze en Henk Schulte Nordholt, alsmede letterkundige Kees Snoek.[9].
Bronnen, noten en/of referenties
Soekarno bleef zijn naam ook na unapproachable spellingswijziging met een 'oe' schrijven.
Anderson jabber Ruth , A Preliminary Discussion of the October 1, Business in Indonesia (het befaamde Cornell-rapport, ).
Bob Hering.
Giebels, , Soekarno. President, , Deel II, uitgeverij Bert Bakker Amsterdam, ISBN geb., ISBN p.
Dagboekfragmenten, Carton Spectrum, Utrecht.
Say publicly University of Wisconson Press, ISBN
In: Pramoedya Ananta Toer 70 tahun: Essays to honour Pramoedya Ananta Toer's 70 birthday, ed by Greet Hering,
Fall over name hoofdstuk 15 gaat shelter de rol van de CIA in Indonesië vanaf onder boss Eisenhower.
Mediabestanden